Alkeys Talent

ASSERTIVITEIT betekent : 
1.    Je zegt concreet en liefst onmiddellijk na de feiten  aan de juiste persoon wat er gebeurt met ik-boodschappen.  Ik zie, ik hoor,  ( Als je voelt dat je boven je theewater zit is het beter om het later te doen, omdat je niet meer in staat bent om in een rustige sfeer dit te benoemen, en de zaak hierdoor nutteloos escaleert. Je moet dan wel de discipline hebben om dit bij het volgende contact echt ter sprake te brengen.) 
2.    En hoe jij dit ervaart, wat het met jou doet: ‘ik voel’ 
3.    Dat jij wenst dat er iets verandert: ‘ik heb er behoefte aan’  
4.    , en wat dat precies is    ( Veronderstellen dat een ander weet wat jij wil is in veel situaties onrealistisch) 
 
En voor gevorderden: 
5.    Je vraagt aan de ander hoe hij/zij dit ervaart ( als je dit ziet, voel je je ….      bv. bang, bezorgd) 
6.    Je luistert naar het antwoord en overlegt wat een goede oplossing zou zijn. 
 
Probeer oordelen en interpretaties te vermijden.  Benoem concrete feiten zonder te veralgemenen.  
 
Benoem gevoelens als : verdrietig, ontgoocheld, kwaad, bang,..  
Assertiviteit kan geleerd worden door oefenen, oefenen, oefenen en nog eens oefenen. Wat volgt zijn concrete voorbeelden.  
 
Assertieve uitspraken: 
-    Ik heb een andere mening 
-    Ik kies er voor om 
-    Zo zie ik het  
-    Ik heb andere ervaringen 

-    Ik voel me niet goed bij ... 
-    Ik wil 
-    Ik zie  
-    Ik voel 
-    Ik heb gekozen om 
-    Ik stel voor 
-    Het irriteert me als 
-    Als je zo schreeuwt word ik bang 

De ander er bij betrekken 
-    Hoe zou jij dit aanpakken 
-    Heb je wel eens overwogen 
-    Wat zijn alternatieven 
-    Misschien kunnen we 
-    Waarin verschillen we van mening 
-    Ik begrijp het niet. Kan jij dit uitleggen 
-    Wat bedoel jij precies 
-    “Golden rule “ : hoe zou jij je voelen als de rollen omgekeerd waren? 
-    Zijn je verwachtingen van mij realistisch 
-    Wat verwacht jij van mij 
 
 
Duidelijke boodschappen geven: 
-    Dat werkt niet voor mij 
-    Ik heb hier goed over nagedacht en besloten dat 
-    Ik laat dit bij jou , ben het er niet mee eens 
-    Ik begrijp wat je bedoelt, nl. ….. en dat is onmogelijk voor mij 
   -      
Andere technieken: 
-    Beschadigde grammofoonplaat: herhalen wat je al gezegd hebt tot het doordringt 
-    Verschuiven van inhoud naar proces: je kan de technieken benoemen die gespeeld worden, Name the Game 
        •    het is hier spelletje good cop/bad cop ( één speelt de lieve, de andere de rotzak, waarbij jij in verwarring gebracht wordt) 
        •    er worden extreme eisen gesteld ( om zo veel gedaan te krijgen ) 
-    Afhaken/uitstellen: ‘ik zal het in gedachten houden’ , ‘ kan ik er later op terug komen ‘, ‘ ik wil er nachtje over slapen’ 
-    “ Misten” ( de situatie is niet helder ): je zou gelijk kunnen hebben, kun je dat herhalen, dat is een interessante vraag 
-    Selectief negeren: niet reageren op oneerlijke , beledigende reacties;  Je niet verlagen tot het niveau van de ander 
Te mijden uitspraken: Altijd, nooit , hopeloos 
 
Verwar geen feiten met intenties. De feiten kunnen gebeuren zonder dat de ander dit bedoeld heeft, zonder de  intentie. 
De hemel is geplaveid met goede bedoelingen.  
Helaas is er een  verschil tussen wat mensen zeggen en wat ze doen. 
 
 
 
 
CONFLICTTYPES: 
1.    Regelende: assertief, weinig empathisch, wil winnen, geniet van doelgerichtheid en controle, gretig, enthousiast, ongeduldig, partijdig, controleert agenda en kadert het probleem, heeft ambitieuze doelstellingen, slaat terug, ..  Als een regelende overdrijft  intimideert  men om het grootste stuk van de taart te krijgen ( desnoods van heel klein taartje of enkele kruimels 😊) 
2.    Aanpasser:  zeer empathisch, minder assertief, wil geliefd zijn, begripvol, bezorgd, wil betere relaties, minder open conflicten, wil gezien worden als betrouwbaar, goede luisteraar, kan misbruikt worden.

Ze lopen het  risico dat ze te veel bezig zijn met de relatie in plaats van met het actuele probleem, met verdeling of waardecreatie. 
3.    Vermijders:  zijn weinig assertief, en weinig empathisch, ze ontkoppelen, zijn weinig enthousiast, ze controleren de agenda niet of kaderen niet, ze laten anderen het werk doen zodat er een jaagdynamiek ontstaat, ze spannen anderen voor hun kar, ze kunnen veel gedaan krijgen na een tijdje weinig praten. Anderen kennen hun belangen niet, en hun bedoelingen, wat een strategisch voordeel kan zijn.

Er worden  vooral veel kansen gemist. Als  belangen niet uitgesproken worden kunnen ze ook niet vervuld worden.  

Er wordt geen waarde gecreëerd.  Als ze afhaken voelen ze zich niet goed. Ze hebben geen sterke werkrelaties, worden aanzien als apathisch of onverschillig, of passief-agressief. Ze kunnen zich niet begrepen voelen of over het hoofd gezien.  
 
Twee regelenden zijn geneigd om niet naar elkaar te luisteren. 
 
 
ZERO-SUM- mentaliteit of WIN-WIN-  mentaliteit 
Zero sum ( Fixed pie-mindset): ‘Wat ik verlies, wint hij en omgekeerd.  Niks meer en niks minder en hiermee is de kous af’. 
Het is een zeer beperkende mindset waardoor er weinig creativiteit is, het moeilijk is om goede oplossingen te vinden.  De beperkende mindset maakt dat er veel vast zit.  Het is een heel defensieve houding.     
 
Bij een win-win mindset wordt gekeken naar wat elke partij kan winnen en niet noodzakelijk ten koste gaat van de andere. Een goede gezondheid, een goede relatie, een goede zelfbeeld en reputatie,  ..  
Bij een goede scheidingsregeling zijn de kinderen  relatief gezien de grote winnaars omdat de conflicten beheersbaar  blijven. 
Ouders worden gezien in hun kwaliteiten.  Er is aandacht voor de behoeften van kinderen. 
Het zelfbeeld en zelfvertrouwen van alle betrokkenen is goed. Er is ruimte voor aanpassingen in functie van de omstandigheden.   
Men kan nog op de andere ouder rekenen in geval van nood.  
 
 
 
 
 
 Subassertief gedrag en Passief-agressief gedrag 
 
Bij assertief gedrag kom je voor jezelf op met respect voor de ander.  Bij agressief gedrag blijft er weinig respect voor de ander.  
 
Ongunstige gedrags- en communicatiepatronen ontstaan  als een wisselwerking tussen ongunstige omstandigheden ( veelal in de jeugd), en persoonlijkheidselementen.  Het is een vorm van conditionering.   
Als je in je jeugd nooit woede, frustratie, teleurstelling mocht uiten of ervoor gestraft werd, leerde je ‘overlevingstechnieken’. Dominantie en controle in je jeugd zorgden er voor dat je je niet durfde te uiten en voor je behoeften op te komen. 
Gevoelens onderdrukken zorgt voor aangeleerde sluipwegen en overlevingsstrategieën.  Het is veelal onbewust aangeleerd.  Als kind sta je er niet bij stil en zoek je wat werkt en je bij anderen ziet. 
 
Onze hersenen nemen automatisch de ‘ snelweg’ die we aangeleerd hebben, ook als die ons nergens brengt.  
 
Gedragspatronen kunnen bijgestuurd worden.  Helaas vraagt dit oefening. 
 
In een ongunstig milieu is het moeilijk om als enige iets te veranderen.  
 
Groepsdynamieken zorgen ervoor dat de dominante trend in de groep het haalt, ook al leidt het de kudde naar de afgrond . 
 
Als hoogsensitieve heb je er alle belang bij om ongunstige milieus te vermijden.  Het kost je te veel energie, en je zal er weinig voeding vinden. 
 
Kerntalenten geven inzicht in jouw persoonlijkheid.  

Het is veel makkelijker om via inzicht in je Kerntalenten bij te sturen.  

Je ontdekt je sterktes en manieren om met je zwaktes om te gaan. Je krijgt inzicht in wat voor jou haalbaar is.  

Assertiviteit zal anders zijn naargelang je Kerntalentenconstellatie.   

Inzicht in je talenten geeft je meer inzicht hoe jij vanuit jouw sterktes beter en efficiënter assertiviteit kan inoefenen. 

Sommige algemene adviezen zullen voor jou moeilijker toepasbaar zijn. 
 
 
Er zijn verschillende houdingen mogelijk:
-    Assertief 
-    Agressief 
-    Passief 
-    Passief-agressief. 
 
 
 
Assertief:  
-    je weet wat je wil en laat dit op een directe manier aan de ander weten 
-    je kent je eigen ideeën, wensen, gevoelens, behoeften 
-    je denkt constructief, probleemoplossend, oplossingsgericht 
-    je luistert, bent geïnteresseerd, je betrekt anderen er bij  
-    je bent in staat om complimenten te geven en kritiek te geven en ontvangen 
-    je hebt niet de behoefte iets te moeten bewijzen 
-    je geeft je grenzen aan 
-    je verdedigt je tegen uitbuiting, aanvallen en vijandigheid 
-    je staat open voor de mening van anderen, ook als die verschillen  
-    je hebt niet de behoefte anderen te domineren en je laat je niet kleineren 
-    je neemt verantwoordelijkheid voor je eigen gedrag 
-    je kent je eigen rechten en die van anderen 
 
Agressief: 
-     Gevoelens, behoeften, meningen worden geuit op een manier die controlerend, afwijzend, aanvallend, dreigend is naar anderen. 
-    Je wil iets bewijzen en wil je wil doordrijven.  Je reageert met woede en vijandigheid als je denkt onrechtvaardig behandeld te worden. 
-    Agressieve communicatie is vaak onbeleefd, sarcastisch, de andere krijgt de schuld.  
-    Agressie is een win-verlies situatie.  Eenrichtingsverkeer.  

-    Er wordt niet geluisterd naar de behoeften en gevoelens van anderen 
-    Je vindt het leven hard en overleeft het wel. 
 
Passief: 
-    Gedachten, gevoelens, behoeften, ideeën worden niet geuit 
-    Je laat je door anderen domineren en laat je vertellen wat je wel of niet moet doen 
-    Je bent gemakkelijk te manipuleren en schuift je behoeften opzij 
-    Je sluit je vaak bij anderen aan ook al ben je het niet eens 
-    Je vindt het moeilijk om te zeggen hoe je behandeld wil worden 
-    Je bent bang om iets te zeggen uit angst voor de reactie van anderen 
-    Je instemming wordt vaak verkeerd geïnterpreteerd.   Anderen zijn onzeker over je gevoelens en negeren of minachten je daarom. 
-    Het kan anderen er toe aanzetten dat ze je misbruiken 
-    Je kan opgezadeld raken met taken die je niet wil doen
-    Je laat anderen keuzes maken 
-    Het is een win-verlies situatie.  
-    Je kan je teleurgesteld voelen in relaties zonder controle over je leven. 
 
 
Passief-agressief gedrag ( Destructief, manipulatief, egoïstisch, beschuldigend, achterbaks, saboterend,..) 
-    Indirecte en oneerlijke uiting van gevoelens, meningen en behoeften 
-    Vermijdingsgedrag: je zegt niet wat je wil 
-    Je manipuleert met de bedoeling je zin door te drijven 
-    Je houdt controle over situaties en mensen zonder dat dit duidelijk blijkt 
-    Onderhuids leven er veel spanningen 
-    Je biedt passief weerstand als het gaat om behoeften en verwachtingen van anderen 
-    Je aarzelt, zoekt excuses om zaken uit te stellen, ‘ vergeet’ 
-    Je onderdrukt boosheid en frustratie en zegt niets meer of trekt een kwaad gezicht als je het niet eens bent 
-    Je laat anderen niet weten hoe je je voelt zodat er ook geen oplossing kan gevonden worden. 
-    Je spant anderen voor je kar 
-    Je neemt weinig verantwoordelijkheid voor je eigen aandeel en manipuleert anderen om beslissingen voor je te nemen en dingen voor je te doen 
-    Door anderen te schuld te geven , neem je geen verantwoordelijkheid voor je eigen gevoel en behoeften 
-    Verlies-verlies situatie.  Iedereen verliest.  Mensen lijden. Relaties breken. 
-    Je verzint manieren om aandacht te trekken, je komt niet op tijd, anderen moeten op je wachten 
-    Je vindt het leven onrechtvaardig, wil geen verantwoordelijkheid dragen en anderen de schuld geven. 
-    Relaties eindigen. 
Deze mensen vreten energie bij anderen: ze jammeren, klagen, zijn kritisch, sarcastisch, cynisch, schuiven de schuld op anderen, .. en nemen zelf weinig verantwoordelijkheid voor hun situatie.  
 
Hoogsensitieven hebben meer last van energievretende contacten en zulke contacten beperken/mijden is aangewezen. 
 
Welke attitude in welke situatie? 
 
Een passieve attitude kan goed zijn als het om onbelangrijke zaken gaat.  Het is zinloos om commentaar te geven over zaken die er weinig toe doen. 
 
Een agressieve attitude kan noodzakelijk zijn in erg bedreigende situaties en er duidelijke grenzen aangegeven moeten worden. 
 
In hiërarchische omgevingen, waar anderen in een sterkere machtspositie staan,  is het aangewezen om assertiviteit te doseren.  
 
Groepsdynamieken zijn een verhaal op zich.  Sylvia Prins geeft hieromtrent opleidingen en schrijft boeken over dit onderwerp.

Pesters voelen zich goed in een bepaalde groep.  

Rotte appels gedijen in rotte manden.  

Hoogsensitieven doen er goed aan deze omgevingen te vermijden.  
 
 
 
 
 
 Hoe omgaan met ongewenste omstandigheden? 
 
Kunnen we onze partner, kind, collega veranderen zoals wij ze willen?  Helaas… 
 
We kunnen aangeven wat we nodig hebben en moeten ons er soms bij neerleggen dat de ander andere prioriteiten, waarden, verlangens, behoeften heeft. 
 
Een gouden regel is: 
Accepteer wat je niet kan veranderen ( het weer, je leeftijd, de lengte van je benen, je temperament, je DNA, je kerntalentenconstellatie,…) 
 
Probeer te veranderen wat wel kan veranderd kan worden ( hoe jij naar de dingen kijkt,  kan jij in deze werkomgeving kleine veranderingen realiseren, naar een andere afdeling gaan, … een andere werkomgeving kiezen, je talenten ontwikkelen, enz. ) 
 
Helaas is het leven complex, is onze kennis beperkt en is achterhalen wat veranderbaar is of niet soms lastig…  
 
Probeer creatief te zijn in het zoeken naar oplossingen. 
 
Een zeiler vindt oplossingen voor elk weertype. 
 
 
 Professionele ondersteuning ( voor HSP en anderen)
 
Hoogsensitiviteit is geen ziekte of persoonlijkheidsstoornis.  Hoogsensitieven hebben meer dan anderen baat bij assertiviteitstraining. 
 
Er is wel een verhoogde kwetsbaarheid voor depressie, burn-out, …  vooral in ongunstige omstandigheden. 
 
Weinig waardering, erkenning, ondersteuning krijgen, vooral in je jeugd, kan een zware impact hebben.  Het kan  er meer inhakken bij hoogsensitieven. 
 
Ongelukkige momenten en periodes dat het minder gaat ( bv. rouw) horen bij het leven. Na regen komt zonneschijn. 
 
Gepest worden, allerlei traumatische ervaringen, anderen ongunstige factoren kunnen tot gevolg hebben dat je in de knoop raakt, dat je stemming vermindert. 

 

Probeer mensen te vinden waarbij je je verhaal kwijt kan.  Door het verhaal te delen lijkt  het probleem soms minder groot. 

"Gedeelde smart is halve smart."
 
Therapeuten, psychologen, artsen zijn er om jou te ondersteunen als je vast zit.  Het is beter om tijdig ondersteuning te vragen dan  lang blijven rondlopen met ernstige problemen. 

 
Zoek iemand met wie je een klik hebt, waarbij je je begrepen voelt.  Als jij je niet begrepen voelt is het moeilijk om vooruitgang te boeken.